Co kryje się pod pojęciem „faktura VAT marża”?

Faktura marża jest dokumentem, który podlega szczególnej procedurze rozliczania podatku od towarów i usług. Polega ona na odprowadzeniu podatku od towarów i usług (VAT) tylko od wartości marży, a nie od całej wartości sprzedaży – w efekcie podatek jest niższy.

Marża w podatku VAT to według przepisów różnica pomiędzy kwotą należności, jaką ma zapłacić nabywca towarów lub usług, a ceną nabycia tych towarów lub usług przez sprzedawcę, pomniejszona o kwotę podatku.

Osoby fizyczne lub firmy mogą zetknąć się z tym rodzajem faktury kupując rzeczy w komisie, np. samochód, lub w serwisie aukcyjnym, np. telefon komórkowy. Jako że jest to szczególna forma naliczania podatku VAT to nie wszyscy mogą z tego skorzystać. 

Nie ma potrzeby zaznaczania na fakturze, z jaką marżą dany produkt został sprzedany. Taką wartość podaje się dopiero w momencie rozliczenia podatku. 

Dla kogo jest faktura marża?

Fakturę marża mogą wystawić podatnicy, którzy w świetle ustawy o VAT:

– dokonują dostawy towarów używanych,

– sprzedają dzieła sztuki, 

– sprzedają przedmioty kolekcjonerskie i antyki,

– świadczą usługi turystyki.

Dla każdego z tych przypadków stworzono specjalną procedurę i dodatkowe wymagania dla zainteresowanych tym rozwiązaniem.

Jako nabywcy dostaniemy oczywiście fakturę, będzie ona odpowiednio oznaczona w zależności od wykonywanej działalności podatnika: 

– „procedura marży dla biur podróży” – w przypadku świadczenia usług turystyki, 

– „procedura marży – towary używane” – w przypadku dostawy towarów używanych, 

– „procedura marży – dzieła sztuki” – w przypadku dostawy dzieł sztuki,

– „procedura marży – przedmioty kolekcjonerskie i antyki” – w przypadku przedmiotów kolekcjonerskich i antyków.

Faktura marża w turystyce

Zgodnie z ustawą o VAT podstawą opodatkowania przy wykonywaniu usług turystyki jest kwota marży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Inaczej mówiąc marża jest różnicą między kwotą wycieczki sprzedawanej klientowi a tym, co pośrednik płaci biuru turystycznemu.

 Jednak faktury marży nie można zastosować, jeśli część usług turystycznych wykonywana jest we własnym zakresie, czyli nie są „odkupowane” od innych usługodawców. W takim przypadku oddzielnie ustala się podstawę opodatkowania dla usług własnych i oddzielnie w stosunku do usług zakupionych od innych podmiotów.

Faktura marża – towary używane

  Art. 120 ustawy o VAT zawiera definicję towarów używanych stosowaną na potrzeby szczególnej procedury marży. Za towary używane rozumie „ruchome dobra materialne nadające się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po naprawie, inne niż określone w pkt 1-3 (antyki, dzieła sztuki i przedmioty kolekcjonerskie) oraz inne niż metale szlachetne lub kamienie szlachetne”. Z tego tytułu w systemie marży najczęściej kupuje się używane samochody lub sprzęty elektroniczne, np. telefony komórkowe.

Faktura marża w towarach kolekcjonerskich, dziełach sztuki i antykach

Za dzieła sztuki uznaje się przedmioty wykonane w całości przez artystę, nie będące przedmiotami codziennego użytku. Przedmiotami kolekcjonerskimi są z kolei takie przedmioty, które mają wartość zabytkową lub (w przypadku starych monet) nie są już uważane za środek płatniczy. Antyki natomiast, to przedmioty starsze niż 100 lat, ale inne niż te wymienione w przypadku dzieł sztuki i przedmiotów kolekcjonerskich.

Najprostszym przykładem sprzedaży dzieł sztuki, antyków czy przedmiotów kolekcjonerskich, gdzie zastosowanie ma  faktura marża jest antykwariat.

Faktura VAT marża – prawo czy obowiązek?

Korzystanie z procedury marży jest przywilejem, a nie obowiązkiem. Jeśli jako podatnik chcemy korzystać z klasycznego rozliczania podatku VAT, tj. wystawiać faktury z podatkiem VAT  23-procentowym liczonym od całkowitej kwoty sprzedaży, to nie ma żadnych przeciwwskazań – decyzja należy do nas. Jednym wyjątkiem są biura podróży, które są zobligowane do korzystania z faktur marży. 

Warunkiem skorzystania z procedury marży jest nabycie przez sprzedawcę towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich lub antyków od:

1) osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem VAT lub niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej,

2) podatnika VAT lub podatnika podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była zwolniona od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 (zwolnienie przedmiotowe) lub art. 113 (zwolnienie podmiotowe ze względu na wysokość sprzedaży 200.000 zł),

3) podatnika VAT, który również korzysta ze szczególnej procedury pozwalającej na opodatkowanie marży,

4) podatników podatku od wartości dodanej, jeżeli dostawa tych towarów była opodatkowana podatkiem od wartości dodanej w systemie marży, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach.

Faktura marża – wady i zalety

Główna i największą zaletą tego rozwiązania, korzystną dla sprzedającego, jest naliczanie i odprowadzanie do urzędu skarbowego niższego podatku VAT.

Faktura marża ma stosunkowo uproszczoną budowę w porównaniu do zwykłej faktury – jest bardziej przejrzysta. Sprzedający nie musi zawierać w niej m.in. takich danych jak: ceny jednostkowej netto, kwot rabatów, sumy wartości sprzedaży netto oraz naliczonego od niej podatku, stawki podatku. Warto jednak pamiętać, że faktura marża powinna zawierać pozostałe informacje właściwe dla faktury , czyli m.in. numer faktury, datę wystawienia i sprzedaży czy też nazwy i adresy oraz numery NIP sprzedawcy oraz nabywcy.

Inaczej to wygląda z drugiej strony – kupujący dostając dokument bez wskazania stawek VAT i kwot podatku nie może odliczyć sobie podatku naliczonego, co zaliczamy do wad. Jednak może taką fakturę ująć jako koszt w rozliczeniu podatku dochodowego w wartości brutto zmniejszając tym samym podstawę opodatkowania – co niewątpliwie jest zaletą w przypadku otrzymania tego typu faktury.

Za jedną z głównych wad faktury marża uważa się bardzo ograniczone możliwości w zakresie jej stosowania. Uprawnionych do korzystania z tego rodzaju faktury jest stosunkowo niewielu podatników, gdyż mogą z niej skorzystać tylko podmioty, które świadczą określone w ustawie usługi.

Wadą jest również brak możliwości odliczenia podatku VAT u sprzedającego od kosztów, dotyczących danej usługi. 

Dla kupującego wadą jest także możliwość odmówienia naprawa zakupionego sprzętu elektronicznego, ze względu na to, iż był to towar używany. Nawet jeśli zakupiony sprzęt faktycznie nie był eksploatowany, to serwis może odmówić naprawy, ponieważ z formalnego punktu widzenia sprzęt nie jest nowy.